Przemoc wobec dziecka to każde działanie lub zaniechanie, które powoduje krzywdę, cierpienie, narusza godność, zdrowie fizyczne lub psychiczne dziecka oraz hamuje jego rozwój. Przemoc może przybierać różne formy:
- Przemoc fizyczna: Obejmuje wszelkie działania, które powodują ból lub uszkodzenia ciała, takie jak bicie, kopanie, duszenie, szarpanie, popychanie, a także stosowanie kar cielesnych (również klapsów). Przemoc fizyczna może pozostawić widoczne ślady, takie jak siniaki, zadrapania, złamania, ale również niewidoczne rany psychiczne.
- Przemoc psychiczna: To wszelkie formy zachowań, które wpływają negatywnie na zdrowie emocjonalne dziecka. Może obejmować zastraszanie, wyśmiewanie, poniżanie, upokarzanie, szantaż emocjonalny, manipulowanie oraz stałe krytykowanie. Przemoc psychiczna osłabia poczucie własnej wartości dziecka, prowadzi do lęków, depresji i zaburzeń emocjonalnych.
- Przemoc emocjonalna: Jest blisko związana z przemocą psychiczną, ale szczególnie odnosi się do sytuacji, w których dziecko jest ignorowane, odrzucane, niekochane, odcinane od emocjonalnego wsparcia. Może to również obejmować skrajne wymagania, obojętność na potrzeby dziecka, a także stosowanie groźby porzucenia.
- Przemoc seksualna: Przemoc seksualna obejmuje to nie tylko bezpośrednie kontakty fizyczne o charakterze seksualnym z dzieckiem, ale także narażenie dziecka na kontakt z treściami pornograficznymi, zmuszanie do wykonywania czynności o charakterze seksualnym, a także wykorzystywanie dziecka w celach pornograficznych. Przemoc seksualna ma długotrwałe, niszczące skutki na psychikę i zdrowie dziecka.
- Zaniedbanie: To zaniechanie opieki nad dzieckiem i niezaspokojenie jego podstawowych potrzeb, takich jak jedzenie, ubranie, opieka zdrowotna, ochrona przed zagrożeniami, a także potrzeby emocjonalne i edukacyjne. Zaniedbanie może być tak samo szkodliwe jak bezpośrednia przemoc, prowadząc do poważnych problemów zdrowotnych, rozwojowych i psychicznych.
- Przemoc rówieśnicza: Obejmuje działania innych dzieci lub młodzieży, które są agresywne, zastraszające, poniżające lub szkodliwe wobec rówieśników. Może to być zarówno przemoc fizyczna, psychiczna, jak i emocjonalna, a także cyberprzemoc, czyli agresja realizowana za pomocą internetu i mediów społecznościowych. Przemoc wobec dzieci jest nieakceptowalna w każdej formie i zawsze prowadzi do poważnych konsekwencji dla zdrowia i rozwoju dziecka.